Τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου της Διεθνούς Εμπορικής Διαιτησίας προβλέπει Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης που κατατέθηκε σήμερα σε δημόσια διαβούλευση.
Με το Σχέδιο Νόμου θεσμοθετείται ένα νέο, σύγχρονο, ενιαίο νομικό πλαίσιο για τη διεξαγωγή των διεθνών διαιτησιών και ενσωματώνεται ο τροποποιημένος Πρότυπος Νόμος της Επιτροπής του Ο.ΗΕ. του έτους 2006 για το Δίκαιο του Διεθνούς Εμπορίου (UNCITRAL), με σημαντικές παρεμβάσεις, ώστε να διαμορφωθεί, κατά το δυνατόν, ένα σαφέστερο, αλλά κυρίως πιο εξελιγμένο νομοθετικό κείμενο.
Παράλληλα, εισάγονται διατάξεις, πρωτοποριακές σε διεθνές επίπεδο, ώστε η χώρα μας να καταστεί ελκυστική ως προτιμώμενος τόπος διεξαγωγής διεθνών διαιτησιών, παρέχοντας ένα ευέλικτο πλαίσιο επίλυσης των διαφορών με το οποίο είναι εξοικειωμένες επιχειρήσεις που δύνανται να υλοποιήσουν άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα μας.
Αναφορικά με την εσωτερική διαιτησία καθιερώνεται μια σειρά ελάχιστων προϋποθέσεων για την ίδρυση των οργανισμών θεσμικών διαιτησιών, καθώς θεσπίζεται η υποχρεωτική αναγγελία της έναρξης λειτουργίας τους στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, θεσμοθετούνται κριτήρια διαφάνειας στη λειτουργία τους και καθιερώνεται η εκ των υστέρων υπαγωγή τους σε κατασταλτικό έλεγχο από τη Διοίκηση. Τίθεται, με τον τρόπο αυτό ένα δίχτυ ασφαλείας και ποιότητας των οργανισμών αυτών, χωρίς, πάντως, να υπάρχει οποιαδήποτε κρατική ανάμιξη στην διαχείριση τους.
Ειδικότερα, με το Σχέδιο Νόμου εισάγονται οι εξής καινοτομίες:
- Καθιερώνεται η γενική αρχή ότι διαιτητεύσιμες είναι κατ’ αρχήν όλες οι διαφορές, εκτός αν ο νόμος το απαγορεύει.
- Επιλύεται το ζήτημα του διορισμού διαιτητών (από το δικαστήριο) επί πολυμελούς διαιτητικού δικαστηρίου όταν η διαιτησία είναι πολυμερής
- Ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις της πολυμερούς διαιτησίας
- Θεσπίζεται η εξουσία του διαιτητικού δικαστηρίου να διατάσσει τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων που θεωρεί αναγκαία σχετικά με το αντικείμενο της διαφοράς ή την έκδοση προσωρινής διαταγής
- Αποδίδεται στο διαιτητικό δικαστήριο η εξουσία να επιβάλει στα μέρη να προσκομίσουν έγγραφα ή άλλα αποδεικτικά μέσα που βρίσκονται στη διάθεσή τους και πιθανολογείται ότι θα έχουν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της διαιτησίας.
Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις αναμένεται ότι θα ενισχυθεί σημαντικά η εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας, και θα τονωθούν οι ελληνικές εξαγωγές. Επιπλέον, το νέο θεσμικό πλαίσιο θα συμβάλει στην ταχεία επίλυση των διαφορών τους μέσω διαιτησίας, χωρίς προσφυγή στα πολιτικά δικαστήρια, προσελκύοντας νέες ξένες επενδύσεις και ενισχύοντας περαιτέρω τις αναπτυξιακές προοπτικές της εθνικής μας οικονομίας.
Τέλος, το προτεινόμενο Νομοσχέδιο συμπληρώνει το νομικό πλαίσιο που αφορά στις εξωδικαστικές μεθόδους επίλυσης διαφορών που καθιερώθηκε από την παρούσα κυβέρνηση με το Ν. 4640/2019 για τη Διαμεσολάβηση που ήδη παράγει σημαντικά αποτελέσματα και συμβάλει περαιτέρω στην αποσυμφόρηση των πολιτικών δικαστηρίων.